ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ.

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ  ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ  ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ.

(Αναδημοσίευση από το περιοδικό «η Ζωή του Παιδιού». Τεύχος 1349)

Για την ένταξη του  στην Λίστα ένα μνημείο, πρέπει να πληροί ένα από τα δέκα κριτήρια της UNESCO τα οποία  συνοψίζονται στις δύο προτάσεις: « να επιδεικνύει σημαντικές ανθρώπινες αξίες για μακρά περίοδο χρόνου» και «να φέρει μια εξαιρετική μαρτυρία  για πολιτισμική  παράδοση, ζώντος, ή εξαφανισμένου πολιτισμού».

Η παγκοσμιότητα  των ελληνικών μνημείων, που κατοχυρώνονται με συνθήκη για την Προστασία  Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς αποτελεί και τίτλο τιμής για την Πατρίδα μας, που τα δημιούργησαν Έλληνες, αλλά και υποχρεώνει την Παγκόσμια κοινότητα και να τα σεβαστεί και να τα προστατέψει από κάθε προσβολή και κακοποίηση.

Με χρονολογική  σειρά ένταξης  στη Λίστα  των Μνημείων Παγκόσμιας  Πολιτιστικής Κληρονομιάς είναι τα παρακάτω μνημεία και οι τοποθεσίες  στην Ελλάδα.

1.- Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΙΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΙΣ ΒΑΣΣΕΣ:

Χτίστηκε στα μέσα του 5^ου π.Χ αιώνα. Ήταν το πρώτο Ελληνικό μνημείο που αναγνώρισε το 1986  η  UNESCO  ως παγκόσμια  πολιτιστική κληρονομιά. Βρίσκεται

λίγο έξω από την Ανδρίτσαινα, εκεί που συναντώνται τα βουνά  της. Είναι ο ναός με το αρχαιότερο  Κορινθιακό κιονόκρανο του κόσμου.

2.- Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ:

Η Ακρόπολη περιλαμβάνει τέσσερα (4) από τα σπουδαιότερα αρχιτεκτονικά  επιτεύγματα της κλασικής περιόδου: τον Παρθενώνα , τα Προπύλαια, το Ερέχθειο και το ναό της Αθηνάς Νίκης. Η …..κορώνα της Αθήνας αναγνωρίσθηκε το 1987. 

3.- ΟΙ ΔΕΛΦΟΙ :

Θα μπορούσε να λείπει ο « ομφαλός της Γης» από την πολιτιστική κληρονομιά  του κόσμου; Το μαντείο  των Δελφών υπήρξε για αιώνες  το κέντρο του κόσμου και η UNESCO  το αναγνώρισε το 1987 ως «θρησκευτικό κέντρο».

4.- ΤΟ ΙΕΡΟ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ  ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ:

Ο  αρχαιολογικός χώρος περιλαμβάνει φυσικά  και το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Συμπεριλήφθηκε στη Λίστα το 1988, ως πολύτιμη πηγή πληροφοριών για τις ιαματικές  λατρείες της Ελληνικής και Ρωμαϊκής περιόδου.

5.- ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ:

Πνευματικό κέντρο του Ορθόδοξου Χριστιανισμού από το 1054, εντάχθηκε στη Λίστα  το 1988 και αναγνωρίζεται ως καλλιτεχνικό μνημείο, χάρη στην επιρροή, που άσκησε η σχολή αγιογραφίας στην Ορθόδοξη τέχνη.

6.- ΤΑ ΜΕΤΕΩΡΑ:

Τα μοναστήρια, που αποκαλούνταν « στύλοι του ουρανού», ξεκίνησαν  να χτίζονται στα απόκρημνα βράχια , τον 11^ο αιώνα. Την περίοδο αναβίωσης του ερημιτισμού, χτίστηκαν 24 μοναστήρια. Οι τοιχογραφίες, οι οποίες  χρονολογούνται από τον 16^ο αιώνα, αποτελούν σημείο αναφοράς  της μεταβυζαντινής  ζωγραφικής. Τα Μετέωρα εντάχθηκαν  στη Λίστα το 1988.

7.- ΤΑ ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ  ΜΝΗΜΕΙΑ Της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ:

Το 1988 ήταν η χρονιά που η UNESKO έκανε την δική της στροφή από την αρχαιολογία  στον Χριστιανισμό. Μετά το Άγιον Όρος  και τα Μετέωρα, σειρά είχαν  δέκα τρεις εκκλησίες και μονές της Θεσσαλονίκης: Ροτόντα , Αγία Αικατερίνη και Μονή Βλατάδων, μαζί με τα Βυζαντινά Λουτρά  και τα Τείχη της θεσσαλονίκης.

8.- Η ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΠΟΛΗ Της ΡΟΔΟΥ:

Άλλη μια προσθήκη του 1988, η παλιά πόλη της Ρόδου. Εντάχθηκε στη λίστα ως «ένα από τα ομορφότερα αστικά κέντρα της γοτθικής περιόδου». Δημιούργημα αρχικά του τάγματος των ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ , οι οποίοι κατείχαν την πόλη από το 1309 έως το 1523, απέκτησε αρκετές μεταγενέστερες  προσθήκες, όταν βρέθηκε υπό ιταλική και τουρκική κατοχή.

9.- Η ΑΡΧΑΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ:

Εντάχθηκε στη Λίστα το 1989 ως χώρος, που συγκεντρώνει σημαντικά αρχιτεκτονήματα  του αρχαίου Ελληνικού κόσμου και αντανακλά την Ιστορία  και τα ιδεώδη του αθλητισμού.

10.- Η ΔΗΛΟΣ:

Το ιερό νησί του Απόλλωνα εντάχθηκε στη Λίστα το 1990, για τις «επιρροές, που φέρει από διαδοχικούς  πολιτισμούς του αιγιακού κόσμου, από την 3^η χιλιετηρίδα π.Χ, έως την παλαιοχριστιανική εποχή. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι εξαιρετικά εκτεταμένος  και πλούσιος  και αποπνέει την εικόνα ενός σπουδαίου κοσμοπολίτικου και μεσογειακού λιμανιού».

11.- Η ΜΟΝΗ ΔΑΦΝΙΟΥ, Η ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΚΑΙ Η ΝΕΑ ΜΟΝΗ ΧΙΟΥ:

«Παρά τη σημαντική  γεωγραφική τους απόσταση (το πρώτο στην Αττική, το δεύτερο στη Φωκίδα και το τρίτο στο Αιγαίο) αυτά τα τρία  Μοναστήρια ανήκουν στην ίδια τυπολογική σειρά  και μοιράζονται τα ίδια αισθητικά χαρακτηριστικά» αναφέρεται στη Λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στην οποία οι τρεις  Μονές προστέθηκαν το 1990. «Τον 11^ο και 12^ο αιώνα  οι εκκλησίες διακοσμούνταν με εξαίσια μαρμάρινα έργα, ψηφιδωτά και μωσαϊκά  σε χρυσό φόντο».

12.- ΤΟ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΗΡΑΙΟ ΤΗΣ ΣAMOY:

Από την 3^η χιλιετία π.Χ. πολλοί πολιτισμοί  έχουν κατοικήσει σε αυτό το μικρό νησί του Αιγαίου. Τα ερείπια του Πυθαγορείου, ενός αρχαίου οχυρωμένου λιμανιού με ελληνικά και ρωμαϊκά  μνημεία και ένα εντυπωσιακό υδραγωγείο, καθώς και το Ηραίο, ο ναός της Ήρας, είναι ακόμα επισκέψιμα». Τα δύο μνημεία προστέθηκαν στη Λίστα το 1992.

 13.- Η ΒΕΡΓΙΝΑ:

Η πόλη Αιγαί, η πρώτη πρωτεύουσα του Βασιλείου της αρχαίας Μακεδονίας, ανακαλύφθηκε τον 19^ο αιώνα κοντά στην Βεργίνα, στην Ελλάδα και εντάχθηκε στη Λίστα της UNESCO το 1996. «Τα πιο σημαντικά  μνημεία είναι το Παλάτι και το νεκροταφείο, με περισσότερα από τριακόσια ταφικά μνημεία, από τον 11^ο αιώνα π.Χ.

14.- ΟΙ ΜΥΚΗΝΕΣ ΚΑΙ Η ΤΙΡΥΝΘΑ:

Συμπεριλήφθηκαν στη Λίστα το 1999, «ως οι δύο μεγαλύτερες πόλεις του μυκηναϊκού πολιτισμού, που κυριάρχησε στην ανατολική Μεσόγειο από τον 15^ο έως και τον 12^ο αιώνα π.Χ. και διαδραμάτισε  σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του κλασσικού ελληνικού πολιτισμού. Οι δύο πόλεις  συνδέονται με τα Ομηρικά έπη,

Ιλιάδα και Οδύσσεια, τα οποία επηρέασαν την ευρωπαϊκή τέχνη και λογοτεχνία για περισσότερο από τρεις χιλιετίες».

15.- Η ΧΩΡΑ ΤΗΣ ΠΑΤΜΟΥ: 

Εντάχθηκε στη Λίστα  το 1999, ως το «νησί, όπου ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος έγραψε το Ευαγγέλιο του και την Αποκάλυψη. Ένα μοναστήρι αφιερωμένο στον «αγαπημένο μαθητή» ανακαλύφθηκε στα τέλη του 10^ου αιώνα και έκτοτε το νησί αποτελεί τόπο προσκυνήματος και σταθμό της Ελληνορθόδοξης μάθησης. Ο παλιός  οικισμός της Χώρας, περιλαμβάνει πολλά θρησκευτικά και κοσμικά κτίρια».

16.- Η ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ: 

Η  νεότερη ελληνική προσθήκη στη Λίστα, βρήκε την θέση, που της άξιζε, μόλις το 2007. « Η παλιά πόλη της Κέρκυρας με τα δύο φρούρια της, το παλιό και το νέο και με ίχνη πολλαπλών επιρροών, βρίσκεται στην είσοδο της Αδριατικής Θάλασσας και κατοικείται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Θεωρείται μια από τις σημαντικότερες οχυρωμένες πόλεις της Μεσογείου».