Δημήτρης ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ εκπαιδευτικός –Διδάσκων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου "Σχολική επίδοση και (Πρωτ)αθλητισμός"

(Πρωτ)-αθλητισμός και σχολική επίδοση :

.- Ο Δημήτρης ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ εκπαιδευτικός –Διδάσκων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου την 10 Οκτωβρίου 2010 στα Ιωάννινα  στην ομιλία του τόνισε

‘’ Μπορεί να συνδιαστεί άριστα  ο αθλητισμός  και ο πρωταθλητισμός με τις επιδόσεις στα σχολικά μαθήματα …‘’

‘’  Στους μαθητές η κίνηση, η άθληση και τα σπορ πρέπει να είναι καθημερινή τους  φροντίδα για μια ισορροπημένη ανάπτυξη του πνεύματος και του σώματος …‘’

.- Η πολύ ενδιαφέρουσα  ομιλία παρατίθεται ολόκληρη παρακάτω:

• Αξίζει να διαβασθεί απ΄όλους .-
• Ο Σύλλογος μας  σε συνεργασία με το Γραφείο Φυσικής αγωγής Ιωαννίνων  και ιδιαίτερα με τον προ-ι-στάμενο του Γραφείου κο  ΚΑΜΠΕΡΗ Κώστα  διοργάνωσε ομιλία με το ανωτέρω θέμα . Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε  το Σάββατο 10/10/2010 και ώρα 18.30 στην αίθουσα Αρχιεπισκόπου  Σπυρίδωνος (Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία ).

Σχολική επίδοση και (Πρωτ)αθλητισμός

Στη χώρα μας από την αρχαιότητα κυριαρχoύσε  η άποψη ότι ο Αθλητισμός είναι αναπόσπαστο στοιχείο της Εκπαίδευσης. Με τα χρόνια η άποψη αυτή, καθιερώθηκε ως θέση σε πολλά εκπαιδευτικά συστήματα ξένων χωρών, αλλά στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υιοθετήθηκε ξανά.

Από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους ο αθλητισμός θεωρήθηκε ως μία εξωσχολική δραστηριότητα. Το μάθημα της Γυμναστικής καθιερώθηκε για πρώτη φορά μόλις το 1862, τρεις δεκαετίες μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους. Δευτερεύον μάθημα στα χαρτιά η Γυμναστική, παρέμεινε τριτεύον στην πράξη.

Κατά την επικρατούσα νοοτροπία ο όρος “εκπαίδευση” αναφέρεται αποκλειστικά στην απόκτηση γνώσεων. Αρκετοί δε θεωρούν ως εκπαίδευση τη διαμόρφωση της συνολικής προσωπικότητας του μαθητή, ίσως γιατί το βρίσκουν δύσκολο, ίσως και περιττό. Στην σχολική πραγματικότητα όμως ο Αθλητισμός πάνω από οτιδήποτε άλλο διαμορφώνει προσωπικότητες.

Στον Αθλητισμό ο μαθητής δεν ανταποκρίνεται με μια επιδερμική προσέγγιση γνώσεων, δεν υπάρχει βοήθημα, δεν γίνεται αντιγραφή. Στον Αθλητισμό ο καθένα είναι αυτό που κάνει. Για να μπορέσει να κάνει ο μαθητής αθλητισμό χρειάζεται βαθύτατη γνώση του αντικείμενου, γνώση του εαυτού του, μάθηση που να έχει βιωθεί ως εμπειρία της αντίδρασης τού οργανισμού του στο καινούριο κάθε φορά ερέθισμα, καθώς και κατανόηση της ψυχολογίας, της τακτικής και της στρατηγικής του αγωνίσματος.

Κάθε άλμα, κάθε τακτική αγώνα, κάθε κινητική εμπειρία όσες φορές και να επαναληφθεί δεν είναι ίδια με τη προηγούμενη. Πάντοτε μία καινούργια λεπτομέρεια ενσωματώνεται στις εικόνες που καταγράφονται στον εγκέφαλο του μαθητή-αθλητή ως χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης προσπάθειας. Τα δεδομένα συγκεντρώνονται, συνδυάζονται και διαμορφώνουν την επόμενη προσπάθεια, με στόχο πάντα την τελειότητα.

Η επιτυχία στον αθλητισμό προϋποθέτει εκπαίδευση σωματική, ψυχική και πνευματική, προϋποθέτει γνώση των κανόνων και όλων των ενδογενών και εξωγενών παραγόντων που συμβάλλουν στη επιτυχία μιας προσπάθειας. Χρειάζεται οξυδέρκεια, αντίληψη της τρέχουσας κατάστασης, εκτίμηση της συγκεκριμένης φάσης σε συγκεκριμένο χρόνο, ορθολογιστική διαχείριση κρίσεων. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι διάσημοι πρωταθλητές διακρίνονται πολλές φορές για τον υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Πάνω από όλα όμως, εκτός από το ταλέντο απαιτείται πλήρης αφοσίωση και αγάπη σ’ αυτό που ο αθλητής κάνει.

Ο αθλητισμός διδάσκει εμπεριστατωμένα και μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες, από μικρή ηλικία, πράγματα που άλλοι άνθρωποι δε θα  μάθουν ποτέ. Αρετές δύσκολα σήμερα ευρέσιμες, διαμορφώνονται και ενυπάρχουν στο χαρακτήρα του αθλούμενου μαθητή, αρετές που θα διατηρήσει όποια και αν είναι η μελλοντική του πορεία, αρετές που θα βρουν εφαρμογή και πέρα από τον αθλητισμό.

Έτσι ο αθλητισμός όχι μόνο δεν έρχεται σε σύγκρουση με την υπόλοιπη εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά αντίθετα την υποστηρίζει και τη συμπληρώνει.

Δυστυχώς η υπόλοιπη εκπαιδευτική διαδικασία συχνά καταφέρνει να έρχεται σε σύγκρουση με τον μαθητικό αθλητισμό, για λόγους χώρου ή ιεράρχησης προτεραιοτήτων. Ο αθλητισμός κάποιες φορές δε χωρά στο σχολικό κτίριο, δεν χωράει στο σχολικό πρόγραμμα και συχνά δεν χωράει στα σχέδια δράσης αυτών που χαράσσουν εκπαιδευτική πολιτική.

Για αρκετές οικογένειες ο αθλητισμός δεν βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της οικογένειάς. Νοοτροπίες και προτεραιότητες. Αυτά είναι τα σημεία σύγκρουσης του μαθητή-αθλητή με το εκπαιδευτικό περιβάλλον. Με το εκπαιδευτικό περιβάλλον και όχι με την εκπαίδευση, γιατί ουσιαστική σύγκρουση του αθλητισμού με την εκπαίδευση δεν υπάρχει.

Σχολική πραγματικότητα

•         Σήμερα στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής δε δίνεται η έμφαση που πρέπει.

•         Πολλοί γονείς αδιαφορούν για τις αθλητικές επιδόσεις των παιδιών τους απαξιώνοντας το ρόλο του διδάσκοντος.

•         Τα αθλητικά σχολεία αποτελούν μια ελπιδοφόρο πρωτοβουλία που όμως θα πρέπει να επεκταθεί και να βελτιωθεί σε υλικοτεχνικές υποδομές.

•         Επιβάλλεται αύξηση των ωρών του ωρολογίου προγράμματος που διατίθενται για αθλητικές δραστηριότητες.

•         Η προθυμία και η διάθεση υφίσταται από την πλευρά του προπονητή-εκπαιδευτικού. Η Πολιτεία όμως θα πρέπει να του παρέχει τα ανάλογα κίνητρα.

Κοινωνική πραγματικότητα

•         Ενασχόληση συνήθως με τα πλέον διαδεδομένα αθλήματα (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, κολύμβηση, πινγκ πονγκ, στίβος).

•         Περιπτώσεις παραγοντισμού για προσπορισμό ιδίου οφέλους και όχι ανιδιοτελούς προσφοράς.

•         Για κάποιους πρωταθλητισμός με οποιοδήποτε τίμημα, ακόμα και με λήψη απαγορευμένων ουσιών.

•         Ελάχιστη καθημερινή σωματική άσκηση, με συνήθη αιτία έναρξης το αυξημένο βάρος και την παιδική παχυσαρκία.

•         Περιορισμένος χρόνος ενηλίκων για μεταφορά των παιδιών σε χώρους άθλησης.

Σχετικά μικρός αριθμός αθλητικών κέντρων, παιδότοπων και γενικότερα χώρων άσκησης.

Σήμερα μερικές νοοτροπίες και προτεραιότητες έχουν αντιστραφεί σε σχέση με παλιότερες εποχές. Μερικοί γονείς προωθούν με ιδιαίτερη ζέση την αθλητική παρουσία των παιδιών τους είτε γιατί έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία της για την ομαλή ψυχοσωματική τους ανάπτυξη, είτε γιατί θεωρούν ότι ο αθλητισμός δίνει ενδιαφέρουσες επαγγελματικές προοπτικές είτε γιατί γοητεύονται από τη λάμψη της δημοσιότητας που μπορεί να φέρουν οι διακρίσεις.

Εδώ το πρόβλημα αντιστρέφεται, αλλά πάλι πέφτει πάνω στο νεαρό αθλητή. Η απαίτηση των γονιών να είναι άριστος μαθητής γίνεται απαίτηση από το σχολείο να μην ενοχλεί τον μαθητή-αθλητή. Αν όμως εξωθήσουμε αυτή τη προσέγγιση στα άκρα, θα καταδικάσουμε τον ταλαντούχο αθλητή να μείνει αμόρφωτος. Από την άλλη η προσκόλληση και εμμονή σε όλο και υψηλότερες επιδόσεις τόσο σχολικές όσο και αθλητικές, με στόχο την μελλοντική αποκατάσταση με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αποτελεί μια ιδιαίτερα στρεσογόνο κατάσταση για το νεαρό αθλητή.

Ο ίδιος αλλά και ο οικογενειακός του περίγυρος αντιλαμβάνονται πως σε  κάποια ηλικία ο αθλητισμός σταματάει μα η ζωή συνεχίζεται. Γι' αυτό ενδιαφέρονται για την προοπτική σε βάθος χρόνου και είναι καλό να συνειδητοποιούν όλοι, ότι ο αθλητής εκτός από αθλητής, είναι και άνθρωπος.

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ

Γιατί τα παιδιά συμμετέχουν στον αθλητισμό;

•         για να διασκεδάσουν

•         για να μάθουν κάτι καινούργιο ή να βελτιωθούν

•         για να είναι με τους φίλους τους ή να κάνουν καινούργιους φίλους

•         για να νιώσουν τη συγκίνηση του αγώνα

•         για να επιτύχουν τους στόχους τους ή να νικήσουν

για να ασκήσουν το σώμα τους

Γιατί τα παιδιά σταματούν τον αθλητισμό;

•         σύγκρουση ενδιαφερόντων

•         έλλειψη επιτυχιών

•         μικρή συμμετοχή

•         μικρή βελτίωση

•         δεν διασκεδάζουν

•         τραυματισμοί

•         μεγάλη έμφαση στη νίκη

•         αγωνιστικό άγχος

•         πολύ κριτική

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ

ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ  ΤΟΝ ΑΘΛΗΤΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥΣ

•         Ενθαρρύνετε το παιδί σας να συμμετέχει στον αθλητισμό, μην το πιέζετε.

•         Αφήστε το παιδί να διαλέξει την συμμετοχή ή την αποχή του από τον αθλητισμό.

•         Ρωτήστε να μάθετε τι θέλει το παιδί από τον αθλητισμό και υποστηρίξτε τους στόχους του.

•         Θέστε κάποια όρια στη συμμετοχή του καθώς το σχολείο συνεχίζει να είναι σημαντικό για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του παιδιού σας.

•         Βοηθήστε το παιδί σας να θέσει ρεαλιστικούς στόχους για την βελτίωση και απόδοση του.

•         Βοηθήστε το παιδί να μάθει μέσα από την συμμετοχή του στον αθλητισμό.

•         Βοηθήστε το παιδί να μάθει να είναι υπεύθυνο προς τα αθλητικά του καθήκοντα (όπως και προς τα σχολικά του).

•         Παραδώστε το παιδί στον προπονητή κατά την προπόνηση και τους αγώνες μην προσπαθείτε να το προπονήσετε από το σπίτι ή από τις κερκίδες.

•         Δώστε το καλό παράδειγμα ως φίλαθλος.

•         Μη μιλάτε άσχημα μπροστά στο παιδί για τους προπονητές, τους διαιτητές, ή άλλους αθλητές.

•         Ελέγχετε τις αντιδράσεις σας όταν παρακολουθείτε έναν αγώνα.

•         Χειροκροτήστε το παιδί σας, την ομάδα του, τους αντιπάλους ανεξάρτητα με το αποτέλεσμα του αγώνα.

Τώρα που το παιδί σας συμμετέχει στον αθλητισμό κάντε στον εαυτό σας τις παρακάτω ερωτήσεις:

•         Μπορείτε να αναγνωρίσετε και να αποδεχθείτε τα λάθη σας καθώς και το ότι δεν είστε τέλειοι;

•         Μπορείτε να αποδεχθείτε την απογοήτευση του παιδιού σας;

•         Μπορείτε να δώσετε στο παιδί λίγο από το χρόνο σας;

•         Μπορείτε να αφήσετε το παιδί να λάβει κάποιες αποφάσεις μόνο του;

Αθλητισμός και εκπαίδευση πάνε χέρι-χέρι, όταν και τα δύο έχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο. Όταν και όπου διαπιστώνεται σύγκρουση της εκπαίδευσης με τον αθλητισμό, σημαίνει ότι έχει γίνει λανθασμένη ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και ίσως ο λόγος του Σεφέρη είναι καθοδηγητικός «Πήραμε τη ζωή μας λάθος και αλλάξαμε ζωή».